Aan het college van Burgemeester & Wethouders en de gemeenteraad Castricum,
Reactie op plan Droomduin.
In een artikel in het Noord-Hollands dagblad, van 28 november jl., maken een deel van de grondeigenaren op de Zanderij een plan kenbaar om op een deel van de Zanderij-Noord woningen te bouwen. Dit plan wordt “natuur plus Droomduin” genoemd. Bijzonder is de sociale context waar het plan op is gebaseerd. Bouwen voor jongeren, senioren en voor het duurdere segment. Rijk en arm komen tezamen op een mooie locatie tegen een natuurgebied aan. Gezamenlijk wonen, auto delen, enz.
In deze reactie leggen we uit waarom deze droom een droom moet blijven. Natuurlijk onderschrijven we de noodzaak voor oplossingen voor woningnood. Maar hierboven geschetste oplossing dient vooral een exploitatie doel en onderkent niet de zorgvuldig belopen besluitvorming over de Zanderij-Noord in de afgelopen jaren.
De Zanderij-Noord heeft een beschermde status als het gaat om bouwen. Dit is neergelegd in het bestemmingsplan Zanderij-Noord en vloeit voort uit beperkingen nabij het natuurgebied. Na bebouwing van het deel Zanderij-Zuid en de beoogde bebouwing van het terrein Kaptein Kaas, is deze bescherming van nog veel groter belang geworden. Het gebied Zanderij-Noord kenmerkt zich door een open karakter en open zicht vanuit het dorp op de karakteristieke binnenduinrand. Juist de nu voorgestelde hoek Mient / Vinkenbaan is hier van belang: het laatste open stuk verbinding van dorp en duin.
Ondanks de beschermde status komen er steeds weer plannen om de Zanderij te bebouwen. In 2014 waren er plannen om een vakantiepark te realiseren. Toen dat niet haalbaar bleek is een uitvoerige inspraakprocedure gestart om te bepalen welke toekomst voor de Zanderij-Noord was weggelegd. Dit resulteerde in 2018 in een besluit van de gemeenteraad, vastgelegd in de Hoofdlijnennotitie Kadernota Zanderij-Noord, om op de Zanderij-Noord natuur te ontwikkelen. Er werd een klein voorbehoud gemaakt m.b.t. kleinschalige woningbouw, indien die nóódzakelijk zou zijn om de financiering van natuur mogelijk te maken. De Hoofdlijnennotitie is leidend voor een nader te presenteren Kadernota Zanderij.
Intussen kwamen er plannen om natuur te ontwikkelen en te financieren met extern geld. De PWN wil dit ontwikkelen op de Zanderij-Noord, waarmee ze kan voortborduren op de al deels ingezette ontwikkeling aan de Westzijde van Zanderij-Noord. De financiering vloeit voort uit compensatie van bomenkap nabij Wijk aan Zee. Tennet heeft aldaar grond nodig voor de bouw van een Transformatorstation. Hierdoor doet zich de unieke kans voor om de beoogde natuurontwikkeling op de Zanderij-Noord te realiseren. Vanuit het college van B&W en de provincie worden die plannen dan ook toegejuicht. Het college heeft de plannen aan de gemeenteraad voorgelegd. Nu lijken enkele partijen/raadsleden open te staan voor een nieuwe optie voor woningbouw op het Oostelijk deel van Zanderij-Noord. Dit wordt op woensdag 3 december in de raadscommissie besproken.
Als een “duveltje uit een doosje” komen een aantal grondeigenaren opnieuw met opties voor woningbouw, ondanks de wetenschap dat realisering daarvan zeer ernstig bemoeilijkt kan worden door bezwaar- en beroeps-procedures. De stikstof problematiek speelt juist rond de gebieden met een NNN status, zoals de beoogde natuurontwikkeling. Natuurontwikkeling op de Zanderij levert juist de zo benodigde stikstof compensatie die nodig is voor beoogde nieuwbouwprojecten elders.
Wat zijn nu de belangen van de grondeigenaren?
De belangen van grondeigenaren op de Zanderij-Noord zijn divers. Sommige hebben het belang van bedrijfscontinuïteit in de directe omgeving. Sommige eigenaren hebben wel oren naar verkoop, maar uiteraard onder goede condities. Andere eigenaren hebben een exploitatiebelang en willen optimale opbrengst bij verkoop realiseren (woningen of weg). Op zich geldt voor allen dat hiervoor een legitiem belang is. Maar dat dient wel getoetst te worden aan de bestaande bepalingen, zoals bijv. het bestemmingsplan, en besluitvorming in de gemeenteraad. En daar lopen de plannen voor woningbouw op de Zanderij-Noord dood, naar ons oordeel.
Dit open gebied tussen het dorp en de “binnenduinrand” verdient nu eindelijk blijvende bescherming. Wijziging van de status agrarische naar natuur biedt die bescherming voor de langere termijn.
Het huidige plan om natuur te ontwikkelen op de Zanderij-Noord lijkt een éénmalige kans om het ingezette beleid van de gemeenteraad te realiseren.Wij vrezen dat deze kans voorbij gaat als er nu niet doorgepakt wordt: Tennet en PWN zullen dan elders op zoek gaan. Externe financiering biedt ook een kans om de grondeigenaren op adequate wijze te compenseren zonder aantasting van het gebied van “groen naar rood”. Het biedt tevens een kans aan de gemeenteraad om te laten zien dat zij een betrouwbare partner is middels consistent beleid voor natuurontwikkeling op de Zanderij-Noord, dat tot stand is gekomen na een uitgebreide inspraakprocedure.
29 november 2020
In- en om-wonenden Zanderij
Platform Behoud Zanderij
Vogelwerkgroep Midden-Kennemerland
Stichting Oer-IJ
Stichting Duinbehoud
Dierentuintje
Stichting Alkmaardermeer en omgeving
Stichting Werkgroep Oud-Castricum
ps. noot Adrie Lute (vertegenwoordiger in de Kerngroep Zanderij voor Duinbehoud en stichting Alkmaardermeer en omgeving;
Krantenartikel gelezen hebbend kan ik bevestigen dat:
- in de voorinspraak de grondeigenaren steeds vertegenwoordigd waren, hun argumenten goed hebben kunnen toelichten, en er bij de deelnemers aan die voorinspraak (de “kerngroep” ) of de projectleider geen vooringenomenheid was tegen die belangen;
- de gemeente wel steeds heeft benadrukt dat woningbouw vanuit bestemmingsplannen en ruimtelijke visies ongewenst en zeer onwaarschijnlijk was;
- de grondeigenaren tijdens die voorinspraak zelf geen gezamenlijk belang of samenwerking uitdroegen maar eerder een “ieder voor zich”-mentaliteit, omdat elke eigenaar vanuit zijn of haar eigen belang met verschillende, en soms zeer speculatieve en overtrokken, grondwaarden rekende.
- dat die mentaliteit veel schadelijker is geweest voor het gezamenlijk overleg dan de vermeende vooringenomenheid van partijen;
- de nu gepresenteerde samenwerking, of het (nog steeds bijzonder vage) plan zijn nooit als zodanig aan de kerngroep voorgelegd; tijdens de raadsinspraak van 19 november is het slechts vaag aangeduid;